مد پایدار؛ فشنی که محیط‌زیست را نجات می‌دهد

اخیراً نگرانی فزاینده‌ای در مورد تاثیر صنعت مد بر محیط‌زیست و جامعه وجود داشته است؛ در نتیجه مفهوم مد پایدار که در دهه گذشته به ‌آرامی به وجود آمده بود، مورد توجه قرار گرفته است. این به معنای تغییرات زیادی در صنعت مد از بسته‌بندی گرفته تا هزینه‌های مصرف می‌باشد.

مد پایدار

هدف از مد پایدار ایجاد اقلامی است که سازگار با محیط‌زیست، مسئولیت اجتماعی و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. مد پایدار بر استفاده از مواد طبیعی و ارگانیک مانند کتان تاکید دارد که بدون آفت‌کش‌ها و مواد شیمیایی مضر برداشت می‌شوند. لباس‌های ارگانیک برای محیط‌زیست و افرادی که این مواد را پرورش می‌دهند و برداشت می‌کنند بهتر است. یکی دیگر از جنبه‌های ضروری مد پایدار فرآیند تولید است. مد پایدار بر تولید مسئولانه تاکید دارد که شامل به حداقل رساندن ضایعات کاهش مصرف انرژی و همچنین استفاده از منابع انرژی تجدید‌پذیر است. این شامل انتخاب فرآیندهای تولیدی است که آسیب کم‌تری برای محیط‌زیست دارند مانند استفاده از رنگ‌های طبیعی مشتق شده از گیاهان و سایر منابع طبیعی به جای مواد سمی.

پوشاکی که 100% از پنبه ارگانیک تهیه شده

مد پایدار بر اقلام پوشاک با دوام و ماندگار تاکید دارد و زنجیره تامین اخلاقی را ترویج می‌کند؛ بدین معنی که اطمینان حاصل شود به کارگران دستمزد منصفانه پرداخت می‌شود و تحت شرایط ایمن و انسانی کار می‌کنند. مد پایدار همچنین به جای دور انداختن لباس‌ها، تعمیر و نگهداری آن‌ها را ترویج می‌کند، این باعث افزایش عمر لباس و کاهش ضایعات می‌شود.

چرا مد پایدار مهم است؟

تولید بیش از حد، یک مشکل بزرگ در صنعت پوشاک است. لباس‌هایی که ارزان و در مقیاس انبوه تولید می‌شوند ردپایی منفی بر محیط‌زیست می‌گذارند و بنابر گفته بنیاد مک‌ آرتور[1] کم‌تر از 1% از منسوجات و لباس‌ها به‌طور واقعی به منسوجات و لباس‌های جدید بازیافت می‌شوند.

زباله‌های پوشاک

اکثر لباس‌ها به محل‌های دفن زباله ختم می‌شوند؛ بخشی از لباس‌ها سوزانده شده و بخشی دیگر در زیرزمین دفن می‌شود. مشکل اصلی این است که بیش‌تر لباس‌ها از الیاف مصنوعی ساخته شده‌اند که در تجزیه مشکل‌‌ساز هستند. این صنعت باعث انتشار حدود 10% از کربن تولید شده در جهان است و همچنین تریلیون‌ها لیتر آب در فرآیند تولید استفاده می‌کند. مد پایدار مهم است زیرا بسیاری از این مسائل زیست محیطی و اجتماعی را حل می‌کند. مد سازگار با محیط‌زیست، با تولید لباس‌های مسئولانه از مواد تجدیدپذیر و همچنین با دوام و توزیع اخلاقی تاثیرات زیست محیطی را کاهش می‌دهد.

اَشکال مد پایدار

برندهای پوشاک می‌توانند شیوه‌های پایدار خود را به چهار حوزه تقسیم کنند:

مد اخلاقی: شامل روند تولید، شرایط کاری و شیوه‌های تجارت منصفانه می‌شود. مد اخلاقی یک موضع اخلاقی است که یک شرکت اتخاذ می‌کند تا اطمینان حاصل کند که هیچ انسان یا حیوانی به دلیل شیوه‌های تولید صدمه نمی‌بیند.
مد دایره‌ای: عبارت است از پوشاک، کفش یا لوازم جانبی که با دقت و مسئولیت‌پذیری طراحی، تولید و توزیع می‌شوند تا در بالاترین ارزش خود نگهداری شوند و قابلیت استفاده مجدد، بازسازی یا بازیافت را تا زمانی که ممکن است داشته باشند.
مد ‌آهسته[2]: دقیقاً نقطه مقابل فست فشن است و با نگاهی بلند مدت و در نظر گرفتن کل چرخه عمر محصول، شامل به اشتراک گذاشتن یا اجاره لباس و همچنین ارتقا کیفیت لباس برای کمک به ماندگاری بیش‌تر ‌آن‌‌ و در نتیجه کاهش نیاز به خرید لباس‌های جدید است.
مد آگاهانه: بیش‌تر پیامی برای رساندن به مصرف‌کنندگان، توضیح و تشویق آن‌ها به خرید محصولات سازگار با محیط‌زیست است.
مد دایره‌ای

راه‌های حمایت از مد پایدار

انتخاب برندهای مد سازگار با محیط‌زیست که از مواد ارگانیک و تجدیدپذیر استفاده می‌کنند، پرداخت حقوق منصفانه به کارگران دارند و همچنین شیوه‌های سازگار با محیط‌زیست را در فرآیند تولید به کار می‌گیرند. سرمایه‌گذاری روی کیفیت و دوام محصول که باعث کاهش نیاز به تعویض مکرر، هزینه‌های مصرف کننده در دراز مدت و نیز حجم لباس‌ در محل دفن زباله می‌شود. خرید دست دوم، تغییرکابری پوشاکی که استفاده‌ نمی‌شوند، مراقبت از لباس که باعث طول عمر لباس و در نهایت نیاز کم‌تر به تعویض می‌شود همگی راه‌هایی برای کاهش اثرات زیست‌ محیطی صنعت مد هستند.

لباس‌های دست دوم

فناوری پایدار

همراه با فناوری‌های جدید و نگرانی‌ فزاینده در مورد تاثیر محیطی مد بدیهی است که مدل‌های کسب و کار پوشاک و اکوسیستم پایدار به سمت فناوری سوق پیدا کند که ما در اینجا به چند نمونه از آن‌ می‌پردازیم.

فناوری سه بعدی

تکامل فناوری سه بعدی در حال ایجاد یک تغییر اساسی در فرآیند است و از طریق نرم‌افزارهای دیجیتال نمونه‌های فیزیکی را که در گذشته یک ضرورت در چرخه تولید بوده‌اند را دیجیتالی می‌کند و باعث کاهش ضایعات در طراحی و توسعه محصول می‌شود. تامی هیلفیگر[3] یکی از برندهایی است که از طرفداران سرسخت فناوری سه بعدی است و دانیل گریدر مدیر عامل این برند بر این عقیده است که پتانسیل طراحی‌های سه بعدی بی‌حد‌ و حصر است؛ بنابریان برند می‌تواند تقاضاهای مصرف‌کننده را سریع‌تر، کارآمدتر و پایدارتر برآورده کند.

نمونه‌ای از طراحی سه بعدی تامی هیلفیگر

منسوجات جایگزین

توسعه فناوری‌های پایدار، برخی از جایگزین‌های نساجی سازگار با محیط‌زیست را ارائه می‌دهد که شامل الیاف استخراج شده از ضایعات کشاورزی مانند برگ و پوست می‌باشد. الیافی مانند کنف، بامبو و رامی که می‌توانند به طور گسترده‌ای به عنوان جایگزین پنبه استفاده شوند. این منسوجات جدید گزینه‌هایی را ارائه می‌دهند که در طول تولید ضایعات کم‌تری تولید می‌کنند و با دوام و تجزیه‌پذیر هستند. همچنین از جایگزین‌های نوآورانه سازگار با محیط‌زیست برای چرم، چرم پیناتکس[4] ساخته شده از فیبر برگ آناناس و چرم گیاهی ساخته شده از قارچ است.

چرم پیناتکس

اسکن بدن

اسکنرهای تلفن‌های همراه با تجزیه و تحلیل بدن انسان با اندازه‌های بدن را به‌دست می‌آورند. این اسکنرها برای خریدهای آنلاین بسیار مناسب‌اند؛ زیرا هزینه‌های زیادی که بابت رفت‌و‌آمد ایجاد می‌شوند کاهش پیدا می‌کنند. همچنین احتمال اندازه بودن لباس بالا می‌رود و در نهایت پیوستن لباس به زباله‌های دفنی کاهش می‌یابد.

برندهایی که رویکرد پایدار دارند

برندهای زیادی سعی دارند که هر‌چه بیش‌تر به سمت مد پایدار قدم بردارند مانند بربری[5]، گپ[6]، زارا[7]، اچ‌ اند ام[8]، نایکی[9] و استلا مک کارتنی[10]؛ اما ما اینجا به برندهایی می‌پردازیم که کاملاً رویکرد پایدار دارند.

برند اف فایو[11]

برند اف فایو توسط ساریشای[12] 15 ساله خلق شد؛ ولی این برند فراتر از برندیست که توسط یک نوجوان راه‌اندازی شده باشد. اف فایو معتقد است که پوشاک پایدار نباید فقط یک ترند اینستاگرام باشد بلکه باید به‌عنوان راه‌حلی درازمدت در نظر گرفته شوند. این برند لباس‌های ورزشی را با رویکردی پایدار تولید می‌کند. لباس‌های ساریشا 100% از پنبه ارگانیک و مواد مورد تایید استانداردهای جهانیِ بازیافت ساخته شده است.

برند F5

برند کال ایت اسپرینگ[13]

این برند کفش طیف وسیعی از محصولات خود را با استفاده از چرم گیاهی سازگار با محیط‌زیست تولید کرده‌ است، کیسه‌های پلاستیکی یک‌‌بار مصرف را کنار گذاشته و حتی مجموعه‌ای از لوازم جانبی مراقبت از کفشِ سازگار با محیط‌زیست را ارئه کرده‌ است.کال ایت اسپرینگ از جدیدترین فناوری بازیافت برای ایجاد کفش‌های شیک و راحت استفاده می‌کند.

کفش‌های Call It Spring

برند تامز[14]

تامز از مواد بازیافتی برای تولید کفش‌های خود استفاده می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که همه محصولاتش از استانداردهای سازگار با محیط‌زیست پیروی کنند.

کفش‌های Toms

برند هاش پاپیز[15]

این برند نیز کفش تولید می‌کند و از نظر کیفیت شهرت تزلزل‌ناپذیری دارد. تولیدات این برند پیشرفته و بدون تاثیر منفی بر محیط‌زیست است. هاش پاپیز از بطری‌های آب بازیافتی برای تولید کفس‌های خود استفاده می‌کند.

کفش‌های Hush Puppies

نویسنده: فرشته نجفی

دبیر محتوایی وبسایت: غزل وفا

پانویس:

[1] MacArthur Foundation [2] Slow Fashion [3] Tommy Hilfiger [4] Pinatex Leather

[5] Burberry [6] Gap [7] Zara [8] H&M [9] Nike [10] Stella McCartney

[11] F5 [12] Sarisha [13] Call It Spring [14] Toms [15] Hush Puppies

منابع: