استودیوی آکنه[1] در مرکز شهر استکهلم، پایتخت استایلهای جالبِ خیابانی، با نگاه خلاقانه جانی جوهانسون[2] به وجود آمد. این خانه مد چند رشتهای حاصل علاقه جوهانسون به عکاسی، هنر، معماری و فرهنگ معاصر است. جانی جوهانسون و سه تن از دوستانش در سال 1996 آکنه را بهعنوان مجموعهای برای تولید مبلمان، موسیقی، نمایشگاه، فیلم و نشریه، از جمله مجله آکنه، تاسیس کردند. این برند زمانی وارد عرصه فشن شد که شلوارهای جینش با دوختهای قرمز رنگ مورد توجه دنیای مد قرار گرفت. سپس بخش فشن مجموعه تحت عنوان آکنه استودیو به عنوان یک شرکت فرعی به فعالیت خود ادامه داد و محصولات خود را برای عموم قابل دسترس کرد. با وجود تنوع در فعالیتهای این کمپانی، مردم این برند را بهعنوان یک برند فشن میشناسند. در دنیای فشن آکنه بهعنوان یک برند معاصر Ready-to-wear شناخته میشود که در حال تکامل حول ریشه خود، یعنی محصولات جین است. از نظر جوهانسون بهترین طراحیهایش، با هر متریالی، آنهایی هستند که کمد لباس بچههای باهوش و آگاه به طراحی را به روز میکنند. جوهانسون در مصاحبهای به ووگ گفته است:«ما به تاریخ احترام میگذاریم و سعی میکنیم کاری مدرن و جدید انجام دهیم.»
اگر بخواهیم زیباییشناسی استودیو آکنه را در چند کلمه توصیف کنیم میشود : تقریبا غیرممکن، بیدردسر، مبتکرانه، طراحی شده و بازیگوشانه. تضاد فکر شده در متریال، بافتها و پالت رنگی التقاطی( شامل صورتی میلنیال[3]) زبان طراحی شدهای برای برند ایجاد کرده که جانی جوهانسون آن را «مینیمالیسمِ ماکسیمالیست» توصیف کرده. آکنه استودیو هر آن چیزی است که ما دربارهی استایل سوئدی دوست داریم اما به شکلی کاملاً نو و بدیع. جوهانسون میگوید:«اگر شما اهل سوئد باشید، با استایل سوئدی بزرگ میشوید؛ کاربردی بودن در دیانای شماست. ما معمولأ با مینیمالیستها اشتباه گرفته میشویم اما در واقع ما رنگارنگ و دوستدار طبیعتیم.»
استودیو آکنه به چه معناست؟
نام استودیو آکنه از ترکیب حروف اول «Associated Computer Nerd Enterprises » به معنی «شرکتهای شرکای خوره کامپیوتر» به وجود آمده است که بعدها به «Ambition to Creative Novel Expressions» به معنی «جاهطلبی برای بیانهای نو و خلاقانه» تغییر پیدا کرد. جوهانسون در این رابطه میگوید که او «ایده تصاحب یک کلمه دشوار و سپس تبدیل آن به یک کلمه باحال» را دوست دارد. جوهانسون کاری کرد که آکنه بیش از اینکه به لکههای روی صورت اشاره کند، نشاندهندهی مد سطح بالا باشد.
رنگ و لوگو استودیو آکنه
هنگام نام بردن از آکنه استودیو چیزهای مختلفی به ذهن میآید؛ یکی از آنها صورتی بژ است. میتوان گفت استودیوی آکنه آغازگر شوقی است که در اوایل دهه 2000 نسبت به این رنگ صورتی که معروف است به صورتی میلنیال ایجاد شد. جوهانسون از این رنگ صورتی شیرین به گونهای استفاده کرد که هیچکس تا به حال نکرده بود و آن را تبدیل به بخشی از هویت برند کرد. مایکل شیلر[4] شریک جوهانسون در این رابطه میگوید:«من به جانی گفتم که ما به کیفهای خرید قابل شناسایی نیاز داریم؛ او با تمام قدرت به این موضوع پرداخت و حالا شما مردانی را میبینید که با کیفهای صورتی همهجا در حال تردد هستند.» صورتی استودیو آکنه وضعیتی فرقهگونه دارد؛ این رنگ در طراحی تمام فروشگاهها و همچنین کیفهای خرید این برند به چشم میخورد. به طور کلی این صورتی عنصر خاص استودیو آکنه است. در سال 2022 استودیو آکنه فشنشو خود را در قالب یک مراسم عروسی با دکور کاملا صورتی میزبانی کرد تا 10 سالگی فشنشوهای خود را در این شهر جشن بگیرد.
لوگوی استودیو آکنه یک لوگوی ساده شامل دو نقطه و یک خط است که به راحتی برای همه قابل شناسایی است و از سال 2017 روی تمام محصولات برند حک شده. جانی جوهانسون در حالی که در یک فشن شوی آزمایشی در حال خط خطی کردن روی کاغذ بود این لوگو را طراحی کرد و در حال حاضر این صورتک جدی عضوی از خانواده آکنه است. این صورتک بدون احساس به نظر میرسد و یا حالتی که سوئدیها به آن «Lagom» میگویند که به معنی وضعیتی نه خیلی خوشحال و نه خیلی ناراحت بلکه درست به اندازه کافی است.
مجله آکنه
مجله آکنه برای آخرین بار در سال 2014 به چاپ رسید. این مجله در زمینه بررسی فرهنگ و هنر جزو یکی از جامعترین مجلهها با مقالات متنوع بود. این مجله توسط جوهانسون پایهگذاری شد و توماس پرسون[5] سردبیر آن بود. شمارهها هرکدام بر محور یک موضوع پیش میرفتند مانند بدن، فرار، سنت و اروتیسم و فاقد بسیاری از عناصر اصلی مجلهها مانند تبلیغات بیشمار و یا فهرست مطالب بودند. هدف این مجله تحریک کردن و لذت بردن بود و با افرادی صحبت میکرد که به همان اندازه اشتیاق، سبک و ماهیت داشتند. پرسون دربارهی مجله میگوید:«مجله آکنه تنها دربارهی زیبایی بود؛ من میخواستم گفتوگویی میان نسلها ایجاد کنم.» مجله آکنه بار دیگر در سال 2021 با طراحی جدید بازگشت؛ تعداد صفحات آن به 500 صفحه رسید و ارزش محتوایی آن بالاتر رفت.
محصولات آیکنیک و امضای برند
جین
نمیتوان بدون اشاره به جین و دنیم از آکنه استودیو صحبتی کرد. جین دیانای برند است و پارچهای است که برند بر اساس آن ساخته شده است. جوهانسون آکنه را با 100 شلوار جین همراه با دوختهای متمایز قرمز رنگ در سال 1997 راهاندازی کرد. او این شلوارها را به خانواده، دوستان و بچههای باحال سوئد داد. استودیو آکنه جینهای راسته را در جهانی عرضه کرد که پر از شلوارهای بوتکات بود و طولی نکشید که آنها راه خود را به صفحات مجله ووگ[6] پاریس و والپیپر[7] پیدا کردند. جوهانسون دنیم را به عنوان «بومی عالی، کاربردی، خالص، تمیز و عمومی» توصیف میکند.
کمپین BLA KONST
این روزها استودیو آکنه در حال کاوش در پتانسیلهای بیانتهای دنیم در یکی از لاینهای فرعی خود با محوریت محصولات جین به اسم BIA KONST به معنی هنر آبی است. با توجه به سابقه برند در زمینه محصولات جین راهاندازی دوباره لاین دنیم دور از انتظار نبود. جوهانسون در این رابطه میگوید:«جینهای ما مانند یک پروژه مطالعاتی همواره در حال تکامل و حرکت رو به جلو است.» جینهای این مجموعه شامل سه مدل جین کلاسیک با برشهای مختلف است: The River (جین مخروطی)، The North (اسلیم فیت)، The Land (جین گشاد).
چرم
علاوه بر جین که امضای این برند است، چرم و ژاکت های دوچرخه سواری چشمگیر آن از محصولات پیشگام استودیو آکنه به شمار میآیند. این چرم با بافت نرمش طیف وسیعی از محصولات شامل ژاکتهای خلبانی، لباسها و لوازم جانبی به ویژه کیفها، که معروفترین آن کیف Musubi است، را شامل میشود.
کیف Musubi
کیف مینیمالیستی Musubi ممکن است دارای برندینگ پر سر و صدایی نباشد اما با گرههای پیج خوردهاش که از کمبربندهای Obi (sash)، که مخصوص کیمونوهای ژاپنی است، الهام گرفته شده است کاملا قابل شناسایی است. وجود 4 مدل و سایز و تنوع زیادی از رنگ و پارچه در هر فصل، این کیف را به محصولی بدون جنسیت، تطبیقپذیر و البته باحال و پرطرفدار تبدیل کردهاست.
شال گردن
از سال 2019 تا کنون بحث شالگردنهای استودیو آکنه در اینترنت داغ بودهاست. این شالگردنها با وجود تولید ورژنهای کپی شده و نسخههای غیر اصل، همچنان غیرقابل تقلید و تکرار باقی ماندهاند. این شالگردنهای پتو مانندِ اورسایز از موهرِ نرمِ ایتالیایی با حاشیههای درشت و رنگارنگ تولید شدهاند؛ ترکیبی که در صدر لیست آرزوهای افراد قرار دارد و میتواند روز هرکسی را روشنتر کند.
مخاطبان و سفیران
در حالی که آکنه 10 درصد برتر مد را برای پوشیدن لباسهایش جدب نمیکند، در نهایت آنها لباسهای این برند را میپوشند. افرادی مانند ریحانا[8]، الکسا چانگ[9] و یاسمین سِول[10] بهطور مرتب با لباسهای آکنه در عکسها ظاهر میشوند؛ امری که برندهای دیگر مبالغ زیادی را برای آن صرف میکنند اما آکنه با این روش کار نمیکند. جوهانسون میگوید:« ما هیج وقت برای پوشیدن لباسهایمان به کسی پول ندادهایم و نمیخواهیم هم این کار را بکنیم. البته این به آن معنی نیست که ما افراد مشهور را دوست نداریم؛ اما این استراتژی سرد، سخت و کوتاهمدت است. برند ما دربارهی محصول است و اگر از آنجا شروع کنیم همه چیز سرجای خود قرار میگیرد.»
در یک چرخش غیرمنتظره در داستانهای فشن، استودیو آکنه کایلی جنر[11] را برای کمپین لباسهای جین پاییز و زمستان 2023 انتخاب کرد. این کمپین ترکیبی جذاب از جینهای قدیمی، طراحی انقلابی و خودستایی کایلی است. جیکوبز[12]، سرپرست این کمپین، در تلاشی برای جاودانه ساختن اعتمادبهنفسِ کایلی جنر سعی میکند تا عشق به خود را در این کمپین تکرار کند. جیکوبز معتقد است در تصویری که کایلی نهتنها با خود روبهرو میشود بلکه خود را در آغوش میگیرد، زنی در فرمان مطلق را نشان میدهد که بی هیچ شرمی غرق در امیال و دلسوزی نسبت به خود است.
جوهانسون در رابطه با این کمپین میگوید: «من میخواستم از بزرگترین نماد پاپ لحظه عکاسی کنم. او نشانه زمان است. او چیزی است که همه درباره آن صحبت می کنند.»
فشن شوها
کالکشن بهار/تابستان 2024
پس از کمپین موفقیتآمیز استودیو آکنه با کایلی جنر که به شدت وایرال شد، جوهانسون کالکشن بعدی خود را نیز با محوریت دنیم پیش برد. در این کالکشن از پارچههایی مانند جین و لباسهای بافتنی الهام گرفته شد که در محل ساختوساز نیز پوشیده میشوند؛ لباسها به گچ سفید آغشته شده بودند و حلقههای کمربند و جیبها بر روی کتهای چرمی لاستیکی قرار داده شده بودند. در این مجموعه جوهانسون مانند بسیاری دیگر از کالکشنهایش میان ایدههای آوانگارد و واقعگرا تعادل ایجاد کرد و طرحهای بازیگوشانه اما کاربردی خلق کرد. مجموعه قبلی او حال و هوایی پریگونه و ماورایی داشت اما این شو با وجود یک توپ دیسکو به عنوان عنصر اصلی صحنه، لباسهای مناسبی برای کلاب و پیست رقص ارائه داد. جوهانسون در این کالکشن بیشتر بر شلوارهای اسکینی و کتهای بلیزر تکیه کرد و خط کمر جدیدی معرفی کرد که در آن به نظر میرسید پارچهها از یک میله آویزان شدهاند؛ از دیگر قطعات جالب مجموعه تاپها و پیراهنهایی بودند که پرهایی از آنها بیرون زده شده بود. همچنین تعدادی از لباسها کیفدستیهایی داشتند که مانند جیب به آنها چسبانده شده بود که کاملا جادار بودند و بدون اشغال کردن دستها به فرد این اجازه را میدادند تا وسایل خود را جابهجا کند. همچنین در این مجموعه از طرحهای اسکن شده جورابشلواری و مژه اثر کاترینا جب[13] برای چاپ روی لباسها استفاده شده بود. جوهانسون در رابطه با این مجموعه میگوید:«جین همیشه مهمترین محصول ما بوده اما در عین حال من درباره آن احساس خجالت میکنم چراکه همانطور که مردم میگویند این فشن واقعی نیست اما من میخواهم که یک طراح واقعی باشم.»
کالکشن بهار/تابستان 2023
جوهانسون برای کالکشن بهار/تابستان 2023 که سالگرد 10 سالگی حضور برند در هفته مد پاریس نیز بود، فشنشو را با الهام از مراسم عروسی برگزار کرد. محل برگزاری مراسم با رنگ صورتی روشن، شمعدانها و تختهای با لحاف و بالش ساتن صورتی، که محل نشستن مهمانها بود، دکور شده بود. . پشیمانی جوهانسون از انتخاب محافظهکارانهاش یعنی کت و شلوار در روز عروسیاش منجر به طراحی یکی از رسمیترین کالکشنهای برند شد. همچنین به نظر او عروسی مراسم مناسبی برای جشن گرفتن سالگرد 10 سالگی برند بود. بااینحال جین که پایه و اساس این کمپانی را تشکیل میدهد در بسیاری از لوکها دیده میشد. عروس در این فشنشو لباسی سفید توری گلدوزی شده به شکل یک روکش بلند بالشت پوشیده بود. همچنین کتهای بلیزر چرمی با گلمیخهای فلزی که در این کالکشن وجود داشت با تورها، رنگهای پاستلی ،گلهای سرخ و حس شیرینی و لطافتی که در سایر لوکهای این کالکشن دیده میشد در تضاد بود.
کلام آخر
طی چند فصل اخیر مشخص شده است که جوهانسون در حال تکامل خانه مد سوئدی است و از طرحهای «باحال اما جاودانه» دور میشود و بیشتر به سمت نوآوریهای التقاطی حرکت میکند که ممکن است در کمد لباس همه جا نیفتد.
نویسنده: غزل وفا
پانویس:
[1] Acne Studios [2] Jonny Johansson [3] Millennial [4] Mikael Schiller [5] Thomas Persson
[6] Vogue [7] Wallpaper [8] Rihanna [9] Alexa Chung [10] Yasmin Sewell [11] Kylie Jenner
[12] Carlijn Jacobs [13] Katerina Jebb
منابع:
- https://graziamagazine.com/articles/acne-studios-spring-summer-2024
- https://www.endclothing.com/us/features/acne-studios-brand-profile
- https://amp.theguardian.com/fashion/2013/jun/25/acne-10-things-fashion-brand
- https://www.lemilemagazine.com/news-archive/acne-studios-kylie-jenner-fw23-campaign
- https://www.vogue.com/fashion-shows/spring-2024-ready-to-wear/acne-studios
- https://www.vogue.com/fashion-shows/spring-2023-ready-to-wear/acne-studios
- https://www.vogue.com/article/acne-paper-book-johnny-johansson-thomas-persson