گریسر؛ استایل ماندگار طبقه کارگر

گریسر[1] خرده‌فرهنگی مخصوص به جوانان است که در دهه 1950 و اوایل دهه 1960 عمدتاً توسط نوجوانان و جوانان طبقه پایین و کارگر آمریکا و کانادا به وجود آمد. این خرده‌فرهنگ تا اواسط دهه 1960 برجسته باقی ماند و توسط گروه‌های قومی، به‌ویژه آمریکایی‌های ایتالیایی و اسپانیایی تبار، در مناطق شهری مورد استقبال قرار گرفت. نام گریسرها از مدل موهای چرب آن‌ها گرفته شده بود که آن را با استفاده از کرم، پماد و تونیک به پشت سر شانه می‌کردند؛ البته  این کلمه در اواخر قرن 19 در ایالت متحده به عنوان یک برچسب تحقیرآمیز برای کارگران فقیر، به ویژه کارگران ایتالیایی، یونانی و مکزیکی تبار استفاده می‌شد؛ اما اواسط دهه 1960 بود که از این واژه برای اشاره به این خرده‌فرهنگ استفاده شد. اگرچه این واژه همچنان بار معنایی قومی تحقیر‌ آمیز و رابطه‌ای با کار ماشینی را بر می انگیزد، اما این نام برای اعضای این خرده‌فرهنگ تا حدی به‌خاطر موهای چرب شده آن‌ها بود.

ریشه‌های فرهنگ گریسر

خرده‌فرهنگ گریسر پس از جنگ جهانی، در اواخر دهه 1940 در میان کلاب‌های موتورسواری و باندهای خیابانی ظهور کرد؛ اما در دهه 1950، زمانی که به‌طور فزاینده‌ای توسط جوانان شهری از قومیت‌های مختلف پذیرفته شد، به‌صورت رسمی پایه‌گذاری شد.گریسرهای اولیه با احساس سرخوردگی ناشی از فقدان فرصت‌های اقتصادی و یا به حاشیه رانده شدن توسط عموم مردم، با یکدیگر همراه شدند.

بیش‌تر گریسر ها مردانی از طبقه کارگر و با قومیت‌های مختلف بودند و یا کارگران سفیدپوستی بودند که از اجتماع رانده شده بودند. این افراد اغلب به فرهنگ موتورسواری یا hot rod علاقه داشتند. (هات رادها معمولاً خودروهایی آمریکایی هستند که ممکن است قدیمی، کلاسیک یا مدرن باشند.) تعداد انگشت شماری از جوانان طبقه متوسط به دلیل رفتارهای سرکشانه به سمت این خرده‌فرهنگ کشیده شدند.

ساختار ضعیف این خرده‌فرهنگ را می‌توان به سرچشمه این خرده‌فرهنگ در میان جوانان طبقه کارگر که منابع اقتصادی کمی برای مشارکت در مصرف‌گرایی آمریکایی داشتند، نسبت داد. انتخاب پوشش در میان آن‌ها به جای اینکه صرفاً یک نوع پوشش منسجم میان افرادی با طبقه اجتماعی یکسان باشد، ناشی از درک زیبایی‌شناسانه قدرت لباس‌های طبقه کارگر بود. بسیاری از گریسرها عضو کلاب‌های موتورسواری و یا باند‌های خیابانی بودند و برعکس، برخی از اعضای باندها و دوچرخه‌سواران لباس‌هایی مانند گریسر‌ها می‌پوشیدند، اگرچه جزء این خرده‌فرهنگ به حساب نمی آمدند.

گریسر‌ها همچنین به عنوان افرادی که مستعد ارتکاب جرم و خشونت جنسی هستند، تلقی می‌شدند و ترس را در میان مردان و زنان طبقه متوسط ایجاد می‌کردند. اگرچه نمایش تلویزیونی «American Bandstand» به پاک‌سازی تصویر منفی گریسر‌ها در دهه‌های 60 و 70 کمک کرد، اما بی‌بندوباری جنسی هنوز به‌عنوان یکی از اجزای اصلی این شخصیت مدرن دیده می‌شد. همچنین به دلیل اینکه این خرده‌فرهنگ در بین طبقه‌ی فقیر و با جرم جنایت بیشتر وجود داشت، در دهه‌های 50 و 60 جوانان گریسر به نام «hood»، مخفف کلمه‌ی «hoodlums» به معنی اوباش، نیز شناخته می‌شدند.

در طول دهه‌‌ 50 زنان نیز بخشی از این خرده‌فرهنگ شدند و مانند مردان به گروه‌های موتورسواری ملحق شدند. آن‌ها  کت‌هایی می‌پوشیدند که نام گروهشان روی آن نوشته شده بود. زنانی که عضو این گروه‌های موتورسواری بودند، معمولاً در کنار گروه‌های مردانه نمی جنگیدند، اما در طول این دهه با گروه‌های زن رقیب مبارزه می کردند. زنان اغلب به‌عنوان دارایی مردان این گروه‌ها به شمار می‌آمدند.

اصطلاح گریسر در دهه‌های بعد به عنوان بخشی از احیای فرهنگ محبوب دهه 50 دوباره ظاهر شد. یکی از اولین جلوه‌های این احیاء (ظهور دوباره این خرده‌فرهنگ)، در یک تبلیغ تلویزیونی آمریکایی برای «7up» در سال 1971 بود که یک گریسر دهه 50 را نشان داد که می‌گفت: «هی من را به یاد می آوری؟ من فرشته نوجوان هستم.»

 

استایل گریسرها

بارزترین ویژگی ظاهری گریسر‌ها مدل موهای چرب شده‌ای بود که با استفاده از محصولات مو مانند کرم، پماد، ژل نفتی و تونیک می‌ساختند که احتیاج به حالت‌دهی و شانه‌زنی مکرر داشت. مردان برای آرایش موهای خود از نوازندگان اولیه راک اند رول[2] و راک‌ا‌بیلی[3] مانند الویس پریسلی[4] الهام می‌گرفتند و زنان معمولاً موهای خود را پوش می دادند و یا کلاه‌گیس می‌گذاشتند.

مردان گریسر معمولاً شلوار‌های کار گشاد مانند شلوار‌های پارچه‌ای نخی می‌پوشیدند که در میان طبقه کارگر بسیار رایج بود؛ از دیگر انتخاب‌های آن‌ها، شلوار‌های گشاد و راحت و جین‌های آبی Levi’s بود که در میان همه‌ی جوانان آمریکایی دهه 50 محبوبیت زیادی داشت. این شلوارها اغلب با چکمه‌های چرم مشکی و قهوه‌ای مانند چکمه‌های پنچه فولادی، چکمه‌های مهندسی و هارنس، چکمه‌های نظامی، چکمه‌های کار و چکمه‌های کابوی همراه می‌شدند. سایر گزینه‌ها عبارت بودند از: آل‌استار چاک تیلور[5]، کفش‌های نوک‌تیز ایتالیایی، brothel creeper و winklepickers.

پوشش بالاتنه مردانه شامل تی‌شرت‌های ساده سفید و سیاه (اغلب با آستین‌های بالازده)، تی‌شرت‌های آستین حلقه‌ای، پیراهن‌های بافتنی یقه‌دار ایتالیایی، زیرپیراهنی‌های بدون آستین که گاهی تنها و گاهی با پیراهن‌های بدون دکمه پوشیده می‌شد، پیراهن‌های سبک «Daddy-O» و پیراهن‌های بیسبال یا بولینگ بود. برای پوشش رو از کت‌های جین و چرمی (شامل ژاکت‌های موتورسواری از برند Perfecto)، بامبر جکت‌ و جلیقه‌های چرمی استفاده می‌شد. کت چرمی که توسط خلبانان در طول جنگ جهانی دوم رایج شد، به نمادی از فرهنگ گریسرها تبدیل شد. در مقایسه با دهه‌های قبل، دهه 50 کسل کننده تلقی می شد و جوانان حس جدیدی از ماجراجویی را می خواستند؛ این کت چرمی جوانان گریسر را به عنوان مردان جسور و ماجراجو، مانند قهرمانان خلبان جنگ اخیر نشان می داد.

لباس زنان گریسر نیز شامل کت‌های چرمی، شلوار‌های کاپری (که تنگ و کوتاه بودند) و یا شلوارک‌هایی که تا بالای قوزک پا می‌رسید، بود.اکسسوری مشترک بین آنها شامل باندانا، دستکش‌های چرمی مشکی، کلاه‌های فدورا، کلاه ایمنی موتورسیکلت، کلاه‌های چرمی وینتیج، کلاه‌های لبه‌دار، کلاه‌های تخت و کیف پول‌های زنجیری بود.

تاثیر خرده‌فرهنگ گریسر بر فیلم و موسیقی

گریسر‌ها بیشتر از آنچه تصور می کنید در رسانه‌ها ظاهر شدند. در دهه 1950، شخصیت‌های هالیوودی مانند مارلون براندو و جیمزدین[6] تصویری از گریسر‌ها را به نمایش گذاشتند که بر فرهنگ گریسر آمریکایی تاثیر گذاشت. جوانان آمریکایی به دنبال تصویر قهرمان جنگی نسل جنگ جهانی دوم، به دنبال سرگرمی و هویت بودند. همان‌طور که گفته شد، دهه 50 برای بسیاری از جوانان خسته کننده بود و گریسر تبدیل به یک تصویر نمادین فردگرا شد. همچنین تصویر گریسرها در بسیاری از فیلم‌های اواخر دهه 70 و 80 میلادی نیز مورد استفاده قرار گرفت. مدل موهای صاف با تی‌شرت‌های ساده و جین‌‌های تنگ مشخصه‌ی ظاهری آن‌ها را به تصویر می‌کشید و همچنین منعکس‌کننده‌ی رفتارهای آن‌ها بود.

 اولین نمایش سینمایی خرده‌فرهنگ گریسر در فیلم «The wild one» محصول سال 1953 بود که شورش هالیستر را با بازی مارلون براندو[7] به نمایش درآورد. شورش هالیستر[8] در کالیفرنیا، در سال 1947 موجب ایجاد تصویری قانون‌شکن از موتورسواران شد. این اولین تصویر عمومی از ارتباط بین موتورسواران و رفتار مجرمانه بود. این فیلم براندو را به عنوان عضوی از یک کلاب موتورسواری با یک کت چرمی و کلاه به سبک نظامی به تصویر کشید.

فیلم «Grease» محصول سال 1978 تصویری از یک کاراکتر گریسر را به خوبی نمایش داد؛ رفتارهای سرکشانه این کاراکتر و عشق او نسبت به ماشین، تصویری واضح از گریسرها در دهه 50 ارائه داد. همچنین این فیلم یک مثال قابل توجه از تصور رسانه‌ها از زن گریسر را نیز نشان داد.

«جیمز دین» فرهنگ گریسر را در فیلم «Rebel without a cause» در سال 1955 به تصویر کشید. او در این فیلم شخصیتی طرد شده دارد و در حالی که یک کت قرمز به تن دارد، سعی می کند با هم‌سالان خود هماهنگ شود. این فیلم مفهوم فردگرایی را حتی در مرز‌های اجتماعی فرهنگ گریسر تقویت کرد. جیمز دین مظهر جستجوی هویت برای جوانان در دهه 50 بود. مرگ نابه‌هنگام جیمز دین، کت چرمی‌اش را که اغلب می‌پوشید، تیدیل به نمادی از یک گریسر سرکش کرد که به دنبال ماجراجویی بود.

گریسر‌ها معمولاً طرفداران بزرگ راک بودند؛ الویس پریسلی با سبک، استایل و رفتار خود تاثیر زیادی بر گریسر‌ها گذاشت. شباهت‌های زیادی میان سبک لباس پوشیدن گروه‌های راک و گریسر‌ها وجود داشت؛ کت‌های چرمی، رنگ‌های خنثی و موهای ژل زده شده، میان آن‌ها مشترک بود. از دیگر خواننده‌هایی که بر این خرده‌فرهنگ تاثیر زیادی گذاشتند می‌توان به‌ جانی کش[9]، کارل پرکینز[10]، جری لی لوئیس[11]، چاک بری[12]، بیگ جو ویلیامز[13]، کانوی توئیتی[14] و بیگ جو ترنر[15] اشاره کرد.

 

نویسنده: ساغر احمدی

دبیر محتوایی سایت: غزل وفا

 

پانویس:

[1]  Greaser    [2] Rock and Roll    [3] Rockabilly    [4] Elvis Presley    [5] Chuck Taylor All-Stars    [6] James Dean

[7] Marlon Brando    [8] Hollister riot    [9] Johnny Cash    [10] Carl Perkins    [11] Jerry Lee Lewis   

[12] Chuck Berry    [13] Big Joe William[14] Conway Twitty    [15] Big Joe Turner

منابع:

1. Blanco F., José (23 November 2015). Clothing and Fashion: American Fashion from Head to Toe(illustrated ed.). ABC-CLIO.
2. Gelder, Ken; Thornton, Sarah, eds. (1997). The Subcultures Reader(illustrated, reprint ed.). Psychology Press.
3. Moore, Jennifer Grayer (2017). Street Style in America: An Exploration(illustrated ed.). ABC-CLIO.
4. Symmons, Tom (2016). The New Hollywood Historical Film: 1967–78(illustrated ed.). Springer.
5. Torres, Lucia (January 12, 2017). “Pachucos and Teddy Boys: How Generations of Youth in the U.S. and U.K. Borrowed From Each Other”. KCETLink. Retrieved August 7,2017.
6. Tricario, Donald (2014). “10. Consuming Italian Americans: Invoking Ethnicity in the Buying and Selling of Guido”. In Cinotto, Simone (ed.). Making Italian America: Consumer Culture and the Production of Ethnic Identities. Fordham University Press.
7. https://emilyalldis.wordpress.com/2014/11/16/greasers-in-the-media-and-music-then-and-today/
8. https://alchetron.com/Greaser-(subculture)