کارل لاگرفلد طراح مد، مدیر خلاقیت، هنرمند و عکاس آلمانی بود. او در 10 سپتامبر 1933 در هامبورگ آلمان به دنیا آمد و در 19 فوریه 2019 در فرانسه درگذشت. استایل آیکونیک لاگرفلد به خاطر موهای سفید، عینک آفتابی مشکی، دستکشهای چرم بدون انگشت و یقه بلند آهارزده معروف بود. در طول بیش از شش دهه فعالیت، با سه برند متفاوت بهطور همزمان همکاری داشت (فندی، شنل و کِلواِ) و توانست شنل و فندی را از شکست تجاری نجات دهد و آثاری تأثیرگذار بر فشن خلق کند. کارل در سال 1954 و در سن 17سالگی برنده ممتاز جایزه وولمارک در بخش کت از سوی International wool association شد که شانس همکاری با برند بالمین (Balmain) را برایش به ارمغان آورد. پیر بالمین داور این رقابت بود و لاگرفلد را بهعنوان دستیار خود برگزید.
او سه سال بعد بهعنوان کارگردان هنری برند ژان پاتو (Jean Patou) انتخاب شد. کارل در برند فندی، خز را از موقعیتهای رسمی به استایل روزمره آورد و برای اولین بار از خز سنجاب و خرگوش در لباس استفاده کرد. لوگوی برند فندی با دو حرف وارون FF که حروف اول Fun Fur هستند، از ابتکارات خلاقانه لاگرفلد بود. در سال 1982 وارد برند شنل شد و لوگوی این برند را نیز همچون فندی، از دو حرف درهمرفته C طراحی کرد. او پارچه تویید را در استایل گرانج گنجاند و مونوگرام برند شنل را روی آیتمهایی مانند جواهرات و کمربند به کار برد. او با تطبیق نمادهای کلاسیک شنل یعنی گل کاملیا سفید، مرواریدها، صلیب، کتهای بوکله با سنگدوزیهای سنگین، این برند را به یک پدیده فرهنگ پاپ و نماد کلاسیک گرایی و تجمل تبدیل کرد. او به خلق و محبوبیت نمایش مد مسافرتی کمک کرد و آنها را به سالزبرگ، ادینبرگ، شانگهای و هاوانا برد.کارل لاگرفلد اولین طراحی بود که با برند فست فشن H&M در سال 2004 همکاری کرد. کلیه محصولات در طی چند دقیقه به فروش رسیدند و سبب شد برند H&M با طراحان دیگری مانند موسکینو و بالمین در سالهای آینده همکاری کند. فندی اولین برندی بود که در سال 2007 نمایش مد را روی دیوار چین برگزار کرد و جاهطلبیهای خود را برای رشد جهانی اعلام داشت.
درحالیکه همه کارل لاگرفلد را بهعنوان طراح لباس میشناسند، باید گفت از توانایی بالای او در عکاسی بیخبر هستند. او کتابهای بسیاری درزمینه عکاسی منتشر کرده و با شرکتهای مختلفی در پروژههای ادیتوریال و عکاسی همکاری داشته است. یکی از آخرین پروژههای او کتاب « جکت سیاه کوچولو: بازبینی کلاسیک شنل» است. این کتاب تفسیر مجدد او از جکت نمادین شنل است. این کتاب حاوی عکسهای لاگرفلد از افراد مشهوری است که این جکت را با سلیقه فردی پوشیدهاند.
لاگرفلد در کارنامه کاری خود کالکشنهای شاخص بسیاری دارد که انتخاب از بین آنها را دشوار میسازد. بااینحال یادآوری تعدادی از آنها به شناخت امضای او در فشن کمک بسیاری خواهد کرد.
کالکشن بهار/تابستان Chloé 1984
این کالکشن ادای احترامی به دوخت لباس و خیاطی است. در این مجموعه مضامین سورئالیستی trompe l’œil (نوعی خطای دید که در بستر دوبعدی، تصویر سهبعدی به نظر میرسد) با الهام از ابزارهای خیاطی نشان داده شده است و بر کانسپت کارل لاگرفلد در ادای احترام به زنانی که لباسهای او و دیگر طراحان را میدوزند، تأکید میکند(1). برخی از لباسها مانند پیراهن Crétoise، به عناصر اسطوره شده یونان و ایتالیا وابسته است. در این کالکشن بازی با نسبتها در لایههای کوتاه، بلند، گشاد و فیت با بهرهگیری از تضاد رنگ روشن و تیره به چشم میخورد.
کالکشن اوت کوتوغ شنل chanel بهار 1992
کریستی تورلینگتون با لباس مشکی کوچک پوشیده از زنجیرهای طلایی با سربندی پردار در مجموعه بهار 1992 شنل ظاهر شد. این لباس بعدها توسط پنهلوپه کروز در فیلم «Broken Embraces» در سال 2009 پوشیده شد و یک لوک نمادین را در تاریخ سینما و مد به وجود آورد.
کالکشن بهار/تابستان 1997 Chloé
این مجموعه آخرین نمایش کارل برای برند کلواِه بود. نمایشی که حس زنانگی در پاریس دهه 1970 را تداعی میکرد(4).
کالکشن Metiers D’Art شنل 2018
در سال 1997 برند شنل زیرمجموعهای از متخصصین درزمینه سوزندوزی، دکمهها، کلاه دوزی و سایر هنرهای تزیینی تشکیل داد. در سال 2002 لاگرفلد نمایش سالانه Metiers D’Art را برای برجسته نشان دادن کارهایشان در این آتلیه تخصصی، برپا کرد. آخرین مجموعه در سال 2018 در معبد Dendur واقع در مت برگزار شد.
از خطوط گرافیکی دور چشم مدلها گرفته تا گردنهایی که به یقهها و گردنبندهای مصری مزین شده و سرهایی که با کلاههایی شبیه تاج نِفِرتیتی پوشیده شده، این کالکشن ادای احترامی به فرهنگ مصر باستان است(2).
کالکشن اوت کوتوغ فندی Fendi پاییز 2018
این کالکشن بهطور رسمی، انتقالی از اوت فورو (haute fourrure) به اوت کوتوغ بود. در دوخت این مجموعه علاوه بر خز، از متریال دیگری مانند پلیسههای ارگانزا، شیفون، پولک و ابریشم استفاده شده بود(3). ایده جدید این مجموعه بهکارگیری روشهایی بود که بازنمایی چیزی شبیه به خز واقعی باشد. برای مثال در لوک شماره 25، پولکها آنچنان متراکم دوخته شدند تا ظاهری خز مانند به کتدامن بدهند.
نویسنده: مریم غلامی
:منابع
1.Fidm museum and galleries. Karl Lagerfeld for Chloe ss1984: an homage to dressmaking. Retrieved from https://artsandculture.google.com/story/karl-lagerfeld-for-chlo%C3%A9-ss84-an-homage-to-dressmaking/JgWBmBlqWeyiJg
2.Dokubo, T., (2018). Chanel prefill 2019: the latest Metiers D’Art collection pays homage to ancient Egypt. Retrieved from https://www.stylerave.com/chanel-pre-fall-2019-the-latest-metiers-darts-collection-pays-homage-to-ancient-egypt/
3.Foley, B., (2018). Fendi couture fall 2018. Retrieved from https://wwd.com/runway/fall-couture-2018/paris/fendi/review/
4.Mcdermott, K., (2023). Karl Lagerfeld’s best ever runway collections, as chosen by team Vogue. Retrieved from https://www.vogue.co.uk/fashion/gallery/karl-lagerfeld-best-collections