نوآوری در فشن به فرآیندهای نوین برای ایجاد محصولات و تجربیات پایدار و خلاق در صنعت مد اشاره دارد. برای مثال میتوان به چاپهای سهبعدی، فناوری نانو و استفاده از تکنولوژیهای تازه برای تجزیه و استفاده مجدد از مواد اشاره کرد.
اینفلوئنسرهای مجازی
اینفلوئنسر مجازی یک شخصیت دیجیتالی است که در نرمافزارهای گرافیکی رایانهای ایجاد میشود. اینفلوئنسرهای مجازی میتوانند به افراد یا نهادهای مختلفی اشاره کنند. یکی از انواع آن اینفلوئنسر رسانههای اجتماعی است که میتواند شامل ورزشکاران، موسیقیدانان، سیاستمداران و سایر شخصیتها باشد. نوع دیگری از اینفلوئنسرهای مجازی شخصیتهای رایانهای هستند که میتوانند شبیه انسان و دارای ویژگیها و شخصیتهای واقعی باشند. علاوه بر این، اینفلوئنسرهای هنری وجود دارند که در هنرهای تجسمی تخصص دارند و میتوان آنها را در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام دنبال کرد. به دنبال ورود اولین اینفلوئنسر مجازی و سوپر مدل دیجیتال جهان یعنی Lil Miquela Sousa، یک شخصیت مجازی تأثیرگذار جدید به نام Noonoouri ظهور کرده است. این شخصیت دیجیتالی که توسط طراح و مدیر خلاق مونیخی، Joerg Zuber ساخته شده است، به یک بازیگر مهم در دنیای مد تبدیل شده است. او بیش از 404 هزار فالوور اینستاگرام دارد و با برندهای بزرگی مانند دیور، ورساچه و سواروسکی همکاری میکند. اینستاگرام او دارای قابلیت قرار دادن محصول است. از دیگر اینفلوئنسرهای مجازی صنعت مد میتوان به اِما ,imma کوفی گرام Koffi Gram و شودو گرام Shudu Gram اشاره کرد.
پارچه از جلبک دریایی
آلجینیت Algiknit شرکتی است که پارچه و الیاف را از کلپ kelp، نوعی جلبک دریایی تولید میکند. در طی فرآیند اکستروژن، مخلوط بیوپلیمر را به نخی بر پایه کلپ تبدیل میکنند که میتوان آن را بافندگی یا چاپ سهبعدی کرد و ضایعات را به حداقل رساند. لباس نهایی زیستتخریبپذیر است و میتواند با رنگدانه های طبیعی رنگ شود.
اکلیلهای زیستتخریبپذیر
شرکت بیوگلیتز BioGlitz اولین شرکت تولیدکننده اکلیلهای براق زیستتخریبپذیر است. این نوآوری در صنعت فشن به فعالان حوزه زیبایی و مد کمک میکند تا بدون آسیب به محیط زیست از یک محصول تجزیهپذیر استفاده کنند.
نرمافزار مد مدور(circular fashion software)
BA-X یک نرمافزار نوآورانه مبتنی بر ابر cloud-based ایجاد کرده است که طراحی دایرهای را با مدلهای خردهفروشی دایرهای و فناوریهای بازیافت حلقه بسته به هم متصل میکند. این سیستم به برندهای مد این امکان را میدهد تا لباسها را در یک مدل دایرهای، با حداقل ضایعات طراحی کرده و به فروش برسانند و درنهایت بازیافت کنند. نرمافزار طراحی دایرهای برای مد، یک پلتفرم دیجیتالی است که دستورالعملهای طراحی و مواد مناسب برای پایداری و دایرهای بودن را ارائه میدهد. راهنماییهای آن شامل استراتژیها، راهحلها و مشخصات محصول برای طراحی مد از دیدگاه دوره حیات مواد و طول عمر محصول است. این نرمافزار همچنین شامل یک ویژگی تصمیمگیری و گزارش ارزیابی با نتایج و توصیهها میباشد. هدف circular fashion دسترسی آسان برندها به طراحی دایرهای و فراهم کردن زیرساختهای گمشده و ابزارهای نرمافزاری برای افزایش سهم لباسهای بازیافتی است.
تولید چرم از سیب
ماده پکتین موجود در سیب، یک محصول پسماند صنعتی است که اغلب در پایان فرآیند تولید دور انداخته میشود. بااینحال، فناوری جدیدی که توسط فرومات Frumat توسعه یافته است، امکان استفاده از پکتین سیب را برای ایجاد مواد پایدار و کمپوستپذیر فراهم میکند. این برند از پوست سیب برای تولید چرم گیاهی بسیار بادوام و لوکس استفاده میکند. علاوه بر این، این نوع چرم سیب گیاهی را میتوان بدون مواد شیمیایی سمی رنگ و دباغی کرد.
اپلیکیشنهای رتبهبندی مد
امروزه تعداد اپلیکیشنهای اجاره مد (fashion renting app) در حال افزایش است که برای رتبهبندی اخلاقی هزاران محصول مد طراحی شدهاند. رتبهبندیها بر اساس تأثیر برندها بر افراد، حیوانات، کره زمین، استانداردها و گواهینامهها است. این مدل، شفافیت را در سراسر صنعت مد ترویج میکند و به مشتریان اجازه خرید آگاهانه میدهد.
خدمات مانیتورینگ Monitoring Services
«منابع معکوس» پلتفرمی است که برندهای مد و تولیدکنندگان پوشاک را قادر میسازد تا ضایعات قبل از مصرف را برای چرخهسازی صنعتی بررسی کنند. این پلتفرم به کارخانهها اجازه میدهد تا پارچههای باقیمانده را نظارت و اندازهگیری کنند. این ضایعات از طریق چرخههای عمر بعدی قابلردیابی میباشند و میتوانند مجدداً به زنجیره تأمین وارد شوند و استفاده از مواد اولیه را محدود کنند.
بازارهای اجارهای Rental Marketplaces
بازارهای اجاره، پلتفرمهای آنلاینی هستند که در آن افراد میتوانند کالا یا خدمات را با یکدیگر مبادله کنند. این پلتفرمها به کاربران این امکان را میدهند که بهعنوان وامدهنده، اجاره دهنده یا خریدار عمل کنند. Style Lend یک بازار اجاره مد نوآورانه است که از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای مطابقت با کاربران براساس تناسب و سبک استفاده میکند. اجاره لباس یک مدل کسبوکار جدید است که چرخه عمر لباس را افزایش میدهد و از پایان یافتن آن در محل دفن زباله جلوگیری میکند.
رانویهای دیجیتال
شیوع بیماری کرونا و به دنبال آن لغو نمایشهای مد در مقیاس جهانی، نگاه صنعت فشن را بهسوی محیطهای دیجیتال معطوف کرد. در مرحله اولیه شیوع، هفته مد توکیو نمایش مد خود را با پخش آنلاین آثار مفهومی، بدون تماشاگر زنده برگزار کرد. با الهام از تلاش توکیو، شهرهای دیگر برای برقراری ارتباط با مخاطبان «در خانه» خود به فناوری دیجیتال روی آوردند. به تازگی برای اولین بار هفته مد هوش مصنوعی از سوی شرکت مزون متا Maison Meta در حال برگزاری است. این هفته مد بستری را برای طراحان فراهم می کند تا آخرین طرحهای تولیدشده توسط هوش مصنوعی را به نمایش بگذارند. طراحان میتوانند دامنه بینندگان آثار خود را افزایش دهند و مشتریان جدیدی جذب کنند.
برنامههای پاداش لباس Clothing reward programs
برنامههای پاداش لباس، برنامههای وفاداری هستند که توسط برندهای مد برای تشویق مشتریان به خرید و کسب پاداش ارائه میشوند. این برنامهها معمولاً امتیاز وفاداری را برای خرید، ثبتنام، نوشتن بررسی محصول و بازدید از وبسایت یا اپلیکیشن برند ارائه میدهند. جوایز ارائه شده توسط این برنامهها میتواند متفاوت باشد. اما اغلب شامل تخفیف، ارسال رایگان، دسترسی زودهنگام به فروش و محصولات انحصاری است. هدف این برنامهها تشویق وفاداری مشتری و تکرار خرید است. برنامههای پاداش در جنبههای «بازگرداندن لباس به بازیافت» یا «پوشیدن طولانیتر لباس» نیز رویکردی پایدار دارند. بهعنوان مثال خط Tommy Jeans Xplore شامل یک فناوری تراشه هوشمند است که هر بار به مشتریانی که لباس میپوشند، پاداش میدهد. امتیازهای جمعآوریشده را میتوان بهعنوان تخفیف در محصولات آینده تامی بازخرید کرد.
بلاک چین فشن Fashion blockchain
هر کسی که به نوآوری مد علاقه دارد به دنبال استفاده از قدرت فناوری بلاک چین است. درست همانطور که اینترنت دنیای ما را تغییر داد، فناوری بلاک چین نیز این پتانسیل را دارد که شیوه تهیه، تولید و فروش مد را از نو شکل دهد. استفاده از فناوری بلاک چین در صنعت مد برای افزایش شفافیت، قابلیت ردیابی و پایداری است. TextileGenesis شرکتی است که از فناوری بلاک چین برای شفافتر کردن صنعت مد با ردیابی زنجیره تأمین پوشاک استفاده میکند. فناوری بلاک چین همچنین برای شفافیت بیشتر در زنجیره تأمین، پیگیری شرایط کارگران کارخانه و کاهش ضایعات در صنعت مد لوکس مورداستفاده قرار میگیرد.
پوشاک مجازی
Superpersonal یک استارت آپ بریتانیایی است که در اپلیکیشن خود به خریداران اجازه میدهد لباسها را بهصورت مجازی امتحان کنند. اطلاعات اولیه کاربران مانند جنسیت، قد و وزن موردنیاز است. این برنامه یک نسخه مجازی از کاربر ایجاد و لباسهای مدلسازی شده دیجیتالی را روی سیلویت مجازی او مدلسازی میکند. این برنامه در نمایشگاه مد لندن در ماه فوریه 2022 راهاندازی شد و در حال حاضر برای دانلود در دسترس است. این شرکت همچنین نسخه تجاری Superpersonal را برای فروشگاههای خردهفروشی داراست.
طراحان و استایلیستهای AI
الگوریتمهای مدرن بهطور فزایندهای قدرتمند، تطبیقی و همهکاره هستند. بهعنوان مثال، هوش مصنوعی باعث میشود که نسل بعدی رباتهای فروشگاهی، دارای هوشی شبیه انسان باشند. هوش مصنوعی همچنین برای تقویت برنامههای تولیدکننده لباس و استایلیست های دیجیتال استفاده میشود. Intelistyle مستقر در لندن، یک سبک هوش مصنوعی مشابه راهاندازی کرده است که میتواند با خردهفروشان و مشتریان کار کند. برای خردهفروشان، طراح هوش مصنوعی میتواند با تولید لباسهای متعدد بر اساس یک محصول، ظاهر را کامل کند. همچنین میتواند جایگزینهایی را برای اقلامی که در انبار موجود نیستند توصیه کند. برای خریداران، هوش مصنوعی مدلها و لباسها را بر اساس تناسباندام، مو، رنگ چشم و رنگ پوست پیشنهاد میکند. استایلیست شخصی هوش مصنوعی در هر دستگاهی قابلدسترسی است و به مشتریان امکان میدهد بین خرید آنلاین و آفلاین در حرکت باشند.
در آخر باید گفت هوش مصنوعی در کنار سرعت بخشیدن به امور و سهولت انجام آن، میتواند باعث از دست رفتن مشاغلی در صنایع مختلف از جمله تولید، حملونقل و خدمات مشتری شود. بااینحال، برخی از کارشناسان استدلال میکنند که تأثیر هوش مصنوعی بر کاهش مشاغل ممکن است بیشازحد اغراقشده باشد و مشاغل جدیدی در آینده ایجاد خواهد شد. بر هر حال دنیا روبهجلو حرکت میکند و باید راه تعامل با آن را بیاموزیم!
نویسنده: مریم غلامی